In gesprek met ontwerpster Hanna Kooistra

Je bent nu kunstenaar, maar hoe is dit ooit als carrière begonnen?

Ik werk in een interieurwinkel en daarnaast kan je me vinden in mijn eigen studio, die ben ik begonnen in 2021. In 2020 ben ik afgestudeerd in Product Design aan de ArtEZ University of the Arts in Arnhem. Tijdens mijn afstuderen heb ik een speciale methodiek ontwikkeld, die ik nu ook toepas bij het jubileum item van Loods 5.

Waar kunnen we een echte Hanna Kooistra aan herkennen?

Als je het over mijn stijl hebt, is dat best wel grafisch en hoe ik het zelf noem; oorspronkelijk. Ik ben op zoek naar oorspronkelijke vormtaal. In mijn methodiek kijk ik naar de essentie van het bestaande ding. Alles is al een keer gemaakt, dus waarom zou ik dan nog iets nieuws toevoegen? In plaats daarvan start ik met een bestaand voorwerp. Ik zie het verleden als één groot depot waar ik iets mee kan. Ik probeer dan te ontdekken door proeven te maken en door onderzoek te naar het object. Want wat is nou echt de essentie van een specifiek voorwerp? Op deze manier is ook deze koffiepot ontstaan. De Koffiepot is uit een reeks koffiepotten die allemaal een interpretatie zijn op een koffiepot uit het Rijksmuseum. Een dagelijks voorwerp vertaald naar een uniek object. Ik probeer handelingen te verrichten zonder dat ik zelf van tevoren heb bedacht wat de uitkomst moet zijn. Soms bedenk ik me, laat ik het een keer schilderen of laat ik een keer iets met karton doen. Zo ontstaat de vormtaal vanzelf.

Wat zijn materialen en kleuren die je het liefst gebruikt?

Qua materiaal maakt het me niet veel uit, ik kijk gewoon naar wat ik om mij heen heb. De start kan al heel simpel zijn met een touwtje, houtje en een stukje plakband. Vanuit daar ontstaat vanzelf een reeks van allemaal koffiepotten, elk in een ander materiaal of techniek. De voorganger van deze koffiepot is van hout gemaakt. Dat kwam omdat ik een print had gemaakt en die print ontstond met plakjes op elkaar. Ik dacht; ‘wat is al een plak van zichzelf en welk materiaal kan ik dan kiezen?’. Van daaruit heb ik de keuze gemaakt om het van hout te maken. Voor Loods 5 worden de nieuwe items van aardewerk gemaakt en dat is een mooi vervolg die weer een nieuwe vorm heeft opgeleverd.

Deze limited edition voor het 25-jarig bestaan van Loods 5 komt in samenwerking met Cor Unum, hoe is dit proces verlopen?

Ik werkte een tijdje geleden nog bij Loods 5. Het idee van mijn werk verkopen in de winkel kwam toen al regelmatig voorbij. Vanuit daar zijn we gaan kijken of we naast mijn handgemaakte stukken een koffiepot konden maken die geschikt is voor een winkel zoals Loods5. Dankzij de contacten met Cor Unum hebben we een mooi én toegankelijke resultaat neer kunnen neerzetten. 

De koffiepot wordt in plaats van hout van aardewerk gemaakt, heeft dat ook invloed op de vorm?

Ja, deze editie is gemaakt samen met Cor Unum, specialist in aardewerk. Daardoor is er een nieuwe vorm en maat ontstaan, Het bakken van aardewerk brengt andere uitdagingen met zich mee, maar die vind ik juist interessant omdat er zo nieuwe vorm kan ontstaan. Zo is bijvoorbeeld de tuit van de koffiepot verfijnder geworden omdat anders de tuit zou inzakken tijdens het bakproces. Ook geeft het glazuur de koffiepot een nieuwe dimensie. Op de scherpe hoeken is het glazuur dunner waardoor je daar net een lichtere kleur krijgt.

Jouw koffiepot wordt echt als kunst verkocht en nu wordt hij ook meer toegankelijk. Hoe vind je de balans tussen de functionaliteit en het design van de koffiepot?

Ik begeef me op het grensvlak van design en kunst, ik vind het juist interessant om te kijken naar gebruiksvoorwerpen die tussen gebruik en kunst inzitten. Als je kijkt in de geschiedenis van gebruiksvoorwerpen is het heel erg leuk om te zien hoe die zich ontwikkelen. Er worden steeds nieuwe vormen ontwikkeld, omdat mensen ze elke dag gebruiken en naar kijken. Vanuit de waardering ervoor worden deze producten steeds mooier gemaakt tot ze zover door zijn ontwikkeld dat het helemaal niet meer om gebruik gaat. Met de koffiepot uit het Rijksmuseum is het ook zo. Het begint met een hele simpele koffiepot die gewoon bruikbaar is, maar dat ontwikkeld zich door de tijd heen in een pronkstuk. Die in het Rijksmuseum is van zilver en heel erg groot. Hier gaat het eigenlijk niet meer over gebruik, maar het gaat over pronken dat je koffie drinkt. Dat is interessant, hoe objecten met een praktische oorsprong zich ontwikkelen naar een sierstuk. 

In mijn eigen werk vind ik het ook interessant om daarin de balans op te zoeken. Het kan soms praktisch zijn en soms mag het meer losgelaten worden dat het gaat over een sierstuk. In het eindontwerp wil je nog wel de associatie voelen met een praktisch product. Klanten en mensen die het zien op exposities herkennen vaak iets van vroeger, hebben ideeën hoe zij het zouden gebruiken of hebben al bedacht hoe ze het kunnen aanpassen. Het levert gesprekstof op dat vind ik interessant!

Zorgt dat er ook voor dat de ontwerpen tijdloos zijn?

Ja, want het gaat niet over een trend, maar over iets wat er lang is geweest. Je maakt alleen een andere interpretatie, omdat je andere materialen, technieken en kleuren voor handen hebt.

Ben je op dit moment ook met andere projecten bezig?

Ik ben bezig met nog een project met Cor Unum, maar dan voor in de collectie van Cor Unum zelf. Dat is een vaas en een kandelaar die bij dezelfde ‘plakken’ familie horen. De vaas heet gewoon wat het is; Plakkenvaas. Het gaat nog steeds over die plakken op elkaar en wat je daarmee kan maken in combinatie met glazen inzetstukken. Om dat te ontwikkelen heb ik een week een artist in residence gedaan. Dat was heel tof!

Hoe blijf je jezelf inspireren en creatief vernieuwen?

Dat doe ik door om mij heen te kijken en te bedenken wat er allemaal al is. Ik sta dan even stil en bedenk me hoe zoiets dan gemaakt is. Echt kijken naar de oorsprong van de objecten. Dan kan je ook goed kijken naar de ontwikkeling van die producten door de jaren heen. Dit gaat dan echt over dingen in het dagelijks leven.

Nog een leuk weetje van Hanna:

Wat is het verschil tussen een koffiepot en een theepot? Een theepot is altijd rond van vorm en een koffiepot is cilindervormig.

Ontdek de Design collabs van Loods 5

Ter ere van ons 25-jarig bestaan heeft Hanna Kooistra samen met Cor Unum een speciale jubileum collectable gelanceerd. Samen met 4 andere designers is zo de Design collab tot stand gekomen. Ontdek de plakkenpot, exclusief en met een gelimiteerde oplage bij Loods 5. Shop de Orenvaas en Koffiepot in de winkels en online.

Fotografie interview door Marcel de Buck en Lotte van Uittert