Holistisch paardrij-instructeur Antoinette Rutte
Mens en paard werken al eeuwen samen om het land te bewerken, om snel van A-naar-B te komen of voor het plezier van de ruiter. Maar, dat kan ook anders. Antoinette Rutte kent haar paard Tara door-en-door en voelt feilloos aan hoe ze in contact staat met haar paard. En ja, dat doet ze dus vaak zonder teugels, zadel en zweep; Antoinette rijdt namelijk holistisch.
Zeg Antoinette, waar zijn we eigenlijk?
“Dit noemen we een Paddock Paradise, een stal waar paarden op natuurlijke wijze leven. Hier lopen álle paarden door elkaar; jong, oud, groot en klein. Ze gedragen zich hier zoals ze dat ook in de natuur zouden doen. Alleen de ruinen – dat zijn gecastreerde hengsten - staan apart. Die zijn namelijk wat speelser en zorgen voor meer onrust in de groep. Er staat altijd genoeg voer klaar, dus ze eten wanneer het ze uitkomt.”
En ze staan allemaal buiten! Komen ze nooit naar binnen?
“Ze mogen ook naar binnen hoor, maar dat doen ze wanneer ze dat zelf willen. Tenzij het onweert, al zijn er ook genoeg bij die dan rustig buiten blijven staan! Kijk, paarden leven graag in een groep, dan voelen ze zich veel veiliger. Terwijl de één slaapt, waakt de ander en zo komen ze allemaal tot rust. Wanneer je ze ’s nachts in een stal zet, missen ze juist die veiligheid. Omdat ze hier in hun natuurlijke habitat leven, zie je ook dat er een duidelijke hiërarchie is. Daar bemoeien we ons niet mee, dat zoeken ze zelf wel uit! Hierdoor ontstaan tussen paarden ook hechte vriendschappen en voeden ze elkaar als het ware op.”
Maar, hoef je Tara dan niet te verzorgen?
“Ik zeg altijd, a dirty horse is a happy horse. Een beetje zand en prut is prima, hoe minder getrut, hoe beter als je het mij vraagt. Ik vind het heel onnatuurlijk om een paard veel te verzorgen. Veel mensen weten dit niet, maar een paard heeft een zomervacht en een wintervacht. Als je je paard dus niet te vaak borstelt en weinig op stal hebt staan, hoeft hij in de winter ook geen dekentje om.”
Je hebt je gespecialiseerd in holistisch rijden, wat houdt dat in?
“Het is een manier van rijden, maar vooral ook een wijze van trainen zonder dwang. Je werkt dus samen met je paard naar een gezamenlijk doel. Ik rijd ook niet voor mijn eigen plezier, dat is ondergeschikt aan wat Tara wil. Sterker nog, ik rijd helemaal niet op haar, maar ze draagt mij. Dat is écht een heel andere missie, maar met veel kennis en geduld kun je dezelfde resultaten behalen.”
Stap je dan anders op je paard?
“Nou, je stapt vooral veel bewuster op je paard. Ik vraag mezelf altijd af, hoe ben ik vandaag opgestaan? én wat merkt zij daarvan?. We zijn het gewend om te gaan paardrijden om te ontspannen, maar voor een paard is het geen pretje om te rijden wanneer jij je hoofd vol hebt. Als ik geen rust heb? Dan kom ik alleen een uurtje poep scheppen, of ga ik gewoon een uurtje naar haar zitten kijken. Daar word ik veel rustiger van, dan van een uur gefrustreerd met samengeknepen billen rijden. Dat klinkt toch heel logisch?”
Jij rijdt gerust zonder zadel, zweep en teugels. Kan dat zomaar?
“Ja, waarom niet? Ik gebruik alleen een aanwijsstok! Paarden zijn zo gevoelig, het is dan juist de kunst om als mens ook naar je eigen gevoeligheid te gaan en daar zijn we best ver vanaf gedreven. Paarden zijn altijd bereid om alles voor je te doen, maar ik geloof dat je dat pas van ze kunt vragen als je zelf naar je zachtheid durft te gaan. Je zit toch niet op een paard om een prijzenkast vol te rijden? Waarom die haast? Ik hoor vaak, mijn paard probeert me uit of hij luistert niet. Je paard luistert wel, hij begrijpt je alleen niet en dat is écht jouw probleem. Daar kan je paard niets aan doen hoor!”
Hoe is jouw band met Tara?
“Dat is een hele bijzondere en diepe band. Ze is negentien, dus van middelbare leeftijd voor een paard. Maar zij laat mij dingen zien en over mezelf leren waar ik ontzettend dankbaar voor ben! Het is voor mij de grootste leermeester die er is. Nee, ik heb geen psychiater nodig, dan ga ik liever hier naartoe. Voor paarden geldt, hoe meer je ze loslaat, hoe meer ze zich laten zien. Dat geldt trouwens ook voor kinderen, laat ze toch los! Voor mij is dat de essentie van omgaan met je paard.”
Heb je er altijd zo in gestaan?
“Als kind zag ik al dat het niet klopte wat er gebeurde, maar ik kwam er niet meteen achter wat dat dan precies was. Je leert van kleins af aan een paard onder controle te krijgen door het te dwingen, alleen dan springt een paard voor je over hekjes. Toen ik veel later inzag hoe zielig dat was én hoe tegennatuurlijk, heb ik jaren niet gereden. Via-via kwam ik bij een training terecht – een paardenfluisteraar noemden ze dat vroeger – die me leerde om te rijden met je lijf in plaats van met je zweep. Dus door mee te gaan met je paard en door ze met veel geduld bewegingen te leren zonder duwen en trekken, zie je dat je één wordt met je paard. Dit kán! Dit kan heel makkelijk. Het vergt alleen veel van ons en daar moet je toe bereid zijn. Ieder paard kan het in ieder geval.”
Met dank aan Chevalier Stables.