Op bezoek bij Alewijn Don

Van kunsthistoricus naar kunstenaar, waar komt deze stap vandaan?

“Ik ben nu ongeveer vijf jaar bezig, maar heb eigenlijk al veel langer teken- en schilderervaring. Vooral op de middelbare school ben ik daar iets mee gaan doen, heb ik veel tekenlessen gevolgd en in mijn vrije tijd veel getekend. Die tekeningen waren altijd figuratief, bomen, mensen, alles wat ik zag zette ik op papier! Maar, ik heb ook jarenlang alles gedaan behalve tekenen. Ik studeerde Geschiedenis en Kunstgeschiedenis. Daarna, tijdens mijn werk als kunsthistoricus, zag ik dagelijks inspirerende kunstvormen. Daartegenover zag ik ook kunst, waarvan ik dacht: ‘Er zitten elementen in die ik anders zou willen zien’. Toen ontdekte ik dat ik beter zelf kon creëren dan alleen kritiek te uiten op andermans werk. Zo werd de kunstenaar in mij geboren.”

En met succes!

“Ja! Twee maanden nadat ik begon kwam ik met mijn eerste werken naar buiten. Maar hoe meet je succes? Aan de hand van reacties? Die zijn belangrijk. Maar hoe je het écht meet, is wanneer anderen bereid zijn om jouw werk te kopen en thuis op te hangen. Niet alleen mensen die je kent, maar ook onbekenden. Dat is gelukt! Al sinds het begin verkoop ik enkele werken per week. Zo merkte ik dat mijn werk gewaardeerd en zelfs gezocht wordt.”

Hangt er bij jou thuis ook een echte Don Drawings?

"Zeker! Ik heb een jaar geleden een huis gekocht in Den Haag en mijn huis is ondertussen een atelier geworden met allerlei verschillende schilderijen van eigen hand. Je komt meteen binnen in een soort galerie. Heel handig voor wanneer er klanten over de vloer komen. Ik werk vanuit huis, dus ik heb extra aandacht besteed aan mijn interieur. Dan zien klanten meteen wat kunst ook voor hun huis kan doen."

Kunnen mensen bij jou ook terecht voor persoonlijke werken?

"Naast mijn eigen creaties maak ik inderdaad ook werken in opdracht. Dit is wel een heel ander proces. Om een voorbeeld te noemen; ik verbeeld een gezin dat net een tweede kindje krijgt. In plaats van een foto willen ze graag een schilderij laten maken en vragen mij dan om hun gezinssituatie uit te beelden. Ik heb een eigen abstracte beeldtaal ontwikkeld waarin ik een verhaal verwerk. Ik zet verschillende vormen op een doek en iedere vorm heeft een eigen functie of verhaal. Op die manier blijft het een abstract werk voor mensen die over de vloer komen en voor de eigenaren is het juist een heel persoonlijk verhaal verpakt in vormen. Het mooiste aan deze persoonlijke opdrachten vind ik de emotie van de opdrachtgevers bij het zien van het eindresultaat, daar doe je het uiteindelijk voor."

Door welke stromingen laat je je inspireren?

“De grootste is misschien wel het suprematisme, een kunstvorm die in 1915 door Kazimir Malevitsj werd geformuleerd. Tegelijkertijd zijn de meeste abstracte kunstvormen uit de late negentiende en vroege twintigste eeuw een gigantische inspiratiebron. In die periode ontdekten kunstenaars hun autonome kwaliteiten. Ze ontdekten dat ze niet alleen landschappen, portretten en mythologische scenes konden schilderen, maar ook via doek of beeldhouwwerk hun eigen geest en gevoel naar buiten konden brengen. Er begint dan echt iets te gebeuren in de kunstgeschiedenis wat ik ontzettend interessant vind. Maar, ik vind ook de uiterlijke verschijningsvorm, dus de geometrische vormen en abstracte kunst zonder herkenbaar onderwerp heel bijzonder. Tegenwoordig vinden we abstracte kunst normaal, maar in die tijd was het baanbrekend!”

Jouw werk kan ook digitaal gemaakt worden, toch kies jij ervoor om álles met de hand te tekenen. Een bewuste keuze?

“Ja dat klopt, in het digitale genre is alles wat perfect moet zijn namelijk écht perfect. Als je werkt met geometrische kleurvlakken dan lijkt het heel gemakkelijk. Het tegendeel is waar. Je haalt veel meer weg dan je toevoegt en je compositie wordt steeds kleiner, ik schaaf er steeds meer af. Ik gebruik wel een grondtekening, maar doe verder alles uit de losse hand. Omdat ik ook werk zonder tape of hulpmiddelen zie je, als je goed kijkt, kleine imperfecties terug. Juist het contrast tussen een voor het oog perfect werk, waaraan je nog kunt zien hoe het gemaakt is, maakt dit werk voor mij heel spannend. Alhoewel ik veel respect heb voor digitale producties, kun je er niet aan aflezen hoeveel werk er eigenlijk in is gegaan. Kijk maar eens goed naar mijn werken. Je ziet soms nog de grondtekening, of waar ik heb gegumd om lijnen strakker te maken.”

We zien steeds meer werken gemaakt door artificial intelligence. Wat is jouw kijk op die ontwikkeling?

"Een vriend van mij wees me op een visueel AI programma. Daar hebben we toen mijn naam en een aantal kernwoorden ingevoerd om te kijken hoe dicht het daadwerkelijk bij mijn stijl kwam. Dat kwam niet heel erg dichtbij mijn werk. Nou ben ik ook nog niet heel bekend, want als je wereldberoemde kunstenaars invoert komt het resultaat al meer overeen met het echte werk. Ik vind het best grappig om te zien hoe dat soort programma's werken, maar voor mij gaat er niets boven handgemaakte kunst en ik merk dat dat voor mijn klanten ook geldt."

Het maakt je werk natuurlijk ook uniek! Past dat bij je?

“In mijn dagelijkse werk, naast mijn kunstenaarschap, ben ik medewerker bij een kunstveilinghuis dat gespecialiseerd is in werken op papier, zoals tekeningen, etsen en litho’s. Ik zie iedere dag zo veel verschillende kunstuitingen, dat het unieke karakter soms verdwijnt in werk dat in oplage is uitgegeven. Daarom spreekt uniek werk me meer aan. Een verkocht werk hangt alleen bij een klant aan de wand, er hangen dus niet nóg 200 of 300 exemplaren in andere huizen. Juist door zelf een authentieke keuze te maken die past bij jouw eigen stijl, laat je zien waar je voor staat. Dat vind ik belangrijk.”

Je werk is niet figuratief, schuilt er toch een diepere boodschap in de compositie?

“Ik volg daarin niet één lijn, want dan leg ik mezelf restricties op. Als ik inspiratie vind in een onderwerp kun je dat in mijn werk zien. Maar als een werk organisch ontstaat, bedenk ik daar later geen onderwerp bij. Wel werk ik soms concepten uit of laat ik me inspireren door wat er om mij heen gebeurt; als ik in de zomer thuiskom na een fietstocht door de stad, werk ik bijvoorbeeld met veel meer kleur.”

Je bent autodidact. Wat is het voordeel daarvan voor jou als kunstenaar?

“Het grote voordeel voor mij is dat ik niet in vaste stramienen denk, ik dwing mezelf niet om bepaalde fases te doorlopen voordat ik mag zeggen dat ik een volwaardig kunstwerk naar buiten kan brengen. Ik hoef me nergens aan te houden, niet terug te vallen op wat me ooit geleerd is én ik kan iets decoratiefs maken waarvan ik vind dat het er goed uitziet. Zonder diepere zingeving, zonder verlies van schoonheid en vogelvrij. Ik ben heel blij met de kaders die ik niet heb!”

We zien in je laatste collectie nieuwe vormen, kleuren en materialen. Dat is weer een hele nieuwe kant die we van je zien.

"Ik probeer eigenlijk 'gewoon' wat uit. Ik ga niet pretenderen dat ik de uitvinder ben van een bepaalde stijl, ik laat me natuurlijk ook inspireren door anderen. Ik kan bijvoorbeeld een vorm tegenkomen waar ik helemaal door geïnspireerd raak. Die vorm staat dan gerust een halfjaar centraal voor mij. Zo ben ik nu bijvoorbeeld veel bezig met figuren met een soort snee erin, maar ook met het maken van collages. In dat laatste komen verschillende texturen en kleurvlakken weer heel mooi tot hun recht. Verschillende papiersoorten en kleurvlakken komen samen en vormen een nieuw geheel."

En in de toekomst, waar zie je jezelf dan aan werken?

“In de kunstgeschiedenis valt kunst eigenlijk pas op als het doordrenkt is van emotie, als ervoor geleden is. Dat wil ik niet per se bereiken, mijn drang om te schilderen is geen noodzakelijke behoefte. Ik wil werk maken dat ik mooi vind, dat andere mensen mooi vinden en dat ook nog verkocht wordt. Dus de komende jaren? Ik zie mezelf niet als traditionele kunstenaar. Veel liever maak ik nog veel meer werken die in honderden huiskamers komen te hangen, omdat mensen dat wat ik maak interessant vinden. Omdat het werk goed bij de bank past, of omdat ze in mijn werk iets zien wat ze nog niet eerder hebben gevonden.”

Alewijn Don (1989) studeerde Kunstgeschiedenis en werkt als specialist bij een veilinghuis. Als autodidact vindt hij inspiratie in kunststijlen uit het begin van de vorige eeuw. Een selectie van het werk van Alewijn Don is verkrijgbaar op de kunstafdeling van Loods 5 Amersfoort, Duiven en Zaandam én in de webshop.