De mysterieuze zolder van Willem Waerts

Willem, hoe ben je begonnen als kunstenaar?

Ik ben altijd al een knutselaar geweest, maar vroeger was ik vooral bezig met de modelbouw van schepen en vliegtuigen. Later kwam daar mijn verzameling schedels en skeletten bij, zo rolde ik er eigenlijk in. Ik kreeg namelijk veel botten, maar ook veel beschadigde schedels. Natuurlijk was ik daar blij mee, maar ik kon ze niet in de vitrine zetten. Zeven jaar geleden ben ik begonnen om die kapotte schedels te repareren, daar begon het eigenlijk mee.

Wat is het idee achter je creaties?

Iemand zei ooit tegen me, ‘jij neemt iets doods en laat het eruit zien alsof het zo weg kan lopen’, dat is het grootste compliment dat ik kan krijgen. Mijn inspiratie haal ik echt uit de materialen zelf. Soms liggen twee dingen naast elkaar en zie ik het gewoon voor me. Het is echt toeval of het werkt, maar zo niet, dan probeer ik gewoon wat anders. Dit hoofd op dat lichaam, of die kop met die poten. Ik kijk wat mooi is én wat past.

Laatst heb ik bijvoorbeeld een oude klok uit elkaar gehaald. Een bepaald onderdeel deed me denken aan een lichaam, daar heb ik toen het lijf van een robot met de kop van een raaf van gemaakt. Alles wat ik vind, haal ik uit elkaar, van klokken tot naaimachines. Bij de robots en ruimteschepen kun je ook mijn interesse in sciencefiction goed terugzien. Ik lees heel veel en geef mijn werken ook regelmatig namen van de helden uit mijn favoriete boeken.

En hoe kom je aan je materialen?

Ik hou van dieren en zou nooit een vlieg kwaad doen. Daarom werk ik bijna alleen met dieren die een natuurlijke dood zijn gestorven. Ik krijg bijvoorbeeld veel materiaal van bevriende preparateurs. Zij gebruiken alleen de buitenkant van een dier, dus het skelet wordt weggegooid. Dat mag ik dan hebben. Ook krijg ik weleens wat van jagers. Als hij dan toch een hert schiet en opeet, geef mij die kop dan maar.

Soms word ik ook gewoon gebeld, zo van ‘het konijn is dood. Wil je het hebben?’ Die haal ik dan op, maar met honden en katten gaan de baasjes vaak toch anders om. Die worden begraven. Ik krijg ook regelmatig dode knaagdieren en reptielen van dierenwinkels of kwekers.

Van dieren die ik zelf vind, zoals een dode mol of aangereden konijn, maak ik de botten schoon en skeletteer ze. Daarvoor heb ik cursussen gevolgd. Ik ga deze maand naar Australië, daar is pas veel te vinden. Helaas kan ik niets mee terug nemen, want de douane is ontzettend streng. Je krijgt nog geen schelp mee het vliegtuig in en er staan hoge boetes op als je gepakt wordt, soms duizenden dollars! Dat is het me niet waard.

Je combineert verschillende ambachten voor je werk, hoe lastig is dat?

Best lastig! De botten zijn van nature niet sterk genoeg voor een ijzeren constructie, dus die moet ik verstevigen. De materialen zijn niet makkelijk met elkaar te combineren, al heb ik daar in de loop der jaren wel wat handigheid in gekregen en leer ik weer bij ieder werk dat ik maak. Ik hou van puzzelen, maar een sudoku is niets voor mij. Eigenlijk heb ik ook niets met schepen en vliegtuigjes, maar mijn ervaring met modelbouw kan ik nu gebruiken voor mijn kunstwerken.

Voor mij is het ook niet belangrijk hoeveel ik maak of hoelang ik erover doe, maar vooral hoe het eruit ziet. Of het logisch is en of het een persoonlijkheid heeft, telt voor mij.

Hoelang ben je ongeveer bezig met een creatie?

Het kan heel snel gaan, soms heb ik alles bij de hand en past alles bij elkaar. Maar dat gebeurt niet vaak hoor, soms begin ik ergens aan en blijft het jaren liggen omdat ik een onderdeel mis of omdat ik tegen technische problemen aanloop. Dan leg ik het werk even opzij en ga ik er later weer mee verder.

Wie is je doelgroep, wie koopt je werk?

Dat is heel verschillend. Ik verkoop mijn werk eigenlijk pas sinds kort, maar het komt overal terecht.

Van oma’s tot alto’s, heel veel mensen kunnen het waarderen. Ik krijg ook bijzonder weinig negatieve reacties, daar ben ik ook niet bang voor. De dieren die ik gebruik zijn een natuurlijke dood gestorven, ik ben een echte dierenliefhebber. En als ik dan toch iets negatiefs hoor, dan weet ik wel beter. Dat kan ik gewoon naast me neerleggen. Ik kan het ook niet iedereen naar de zin maken!

Je werkt op dit moment vanaf de zolderkamer, heb je plannen om uit te breiden?

Ja, als ik iets tegenkom in de buurt dat geschikt is, ben ik dat wel van plan. Soms komt mijn buurjongen langs, die kan uren kijken naar alles wat ik hier heb liggen. Er is meer dan genoeg te zien, want het ligt hier heel vol, nu heb ik opgeruimd voor de foto, normaal kan je hier bijna niet lopen!

Ik ben altijd op zoek naar iets leuks om te gebruiken, maar het klapstuk van mijn verzameling zou een 'shrunken head' zijn. Dat zijn menselijke hoofden die door koppensnellers worden geprepareerd en ontzettend klein zijn. Maar ja, die zijn onbetaalbaar. Ik zou het fantastisch vinden om er een toe te voegen aan mijn verzameling, maar ik kan nog wel honderd dingen bedenken die ik wil hebben. Het is nooit ‘klaar’.

Het werk van Willem is te koop op onze kunstafdeling in Zaandam.